[EP-018]

EPOSTER OTURUMU-02 | Tarih ve Saat: 18.10.2009, 18:00 - 19:00 | Salon: EPOSTER SALONU

Sigara içme yasağı sonrası bireylerin sigara içme arzusu ve tutumlarının değerlendirilmesi: Pilot çalışma

Alis Kostanoğlu1, İpek Yeldan2, Elif Elçin Dereli2, Enver Dayıoğlu1
1İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Kalp Damar Cerrahisi Anabilim Dalı
2İstanbul Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu

AMAÇ: Sigara çağımızın önemli bir bağımlılık unsurudur. Çalışmamız sigara içme yasağının başlamasından itibaren kişilerin sigara içme arzularını ve tutumlarını araştırmak amacıyla planlandı.
GEREÇ-YÖNTEM: Hazırladığımız anket formu 20 Temmuz-20 Ağustos-2009 tarihleri arasında 68 bayan (ort.34,92±12,29 yıl) ve 171 erkek (ort.34,41±12,11 yıl) toplam 239 sigara içen erişkine uygulandı. Form bireylerin kişisel, demografik özelliklerine, sigara içme alışkanlıklarına, sigaraya başlama yaşlarına, sigara bırakma arzularına ve sigara bırakma yasağı ile ilgili düşüncelerine yönelik sorular ve Sigara İçme Aciliyetinin Kısa Sorgulaması formunu içermekteydi. SPSS paket programı kullanılarak tanımlayıcı istatistikle verilerin yüzde oranları ve frekansları, Spearman yöntemi ile de korelasyonları belirlendi.
BULGULAR: Sigaraya başlama yaşı ortalama 18,59±5,63 (min 7-maks 44) yıl olarak saptandı. Bireylerin % 60,3’ü sigaraya 18 yaş ve altında başlamışlardı ve sigaraya 30 yaş ve sonrası başlayanların yüzdesi %6,1 idi. İçilen günlük sigara sayısı ortalama 16,5±18,8 idi. Bireylerin %54, 8’i sigarayı bırakmak isterken ve %45,2’si bırakmak istemiyordu.
Yasak sonrası, bireylerin %30, 1’i sigara kullanımının arttığını, %52,3’ü değişmediğini ve %17, 6’sı ise azaldığını bildirdi. Olguların anlık sigara içme arzusunu içeren ifadelerden evet cevap oranı en yüksek olan “Şu an bir sigara iyi giderdi” idi (%37). En yüksek hayır cevap oranı ise “Şu an hiçbir şey sigara içmekten daha iyi olmazdı” ifadesine verildi (%97,9). Bireylerin % 72’si yasağı düşünce olarak onaylıyorken, yasağa uyma oranı %91,3 idi. Bireylerin %50, 6’sı yasağın sigara içimini azaltacağı düşüncesinde, %39,3’ü bıraktıracağı düşüncesinde idi. Pasif içiciliğe yol açması nedeniyle huzursuz hisseden birey oranı %59, 9 iken, %27,2 oranında birey bu konuda kendisini rahat hissediyordu. Sigara içme yasağına yönelik düşüncelerde yaş ile yasağı destekleme arasında negatif bir uyum (r=-0,134; p=0,038) vardı.
SONUÇ: Toplumumuzda sigara içme alışkanlığı çoğu birey için erken yaşlarda başlamaktadır. Bireylerin yarıdan fazlası sigarayı bırakmak istemektedir. Yasak sonrası sigara içme alışkanlığı çok fazla değişmemiştir. Çalışmamıza katılan olguların çoğunda sigara içme arzusunda bir aciliyet saptanmamıştır. Bireylerin önemli bir kısmı pasif içicilikle yarattığı zararın farkındadır, fakat bunu önemsemeyen oranı küçümsenmeyecek bir kesim de mevcuttur. Sigara içme yasağı sigara içenlerin önemli bir kısmı tarafından desteklenmektedir ve yasağa uyma oranı oldukça yüksektir. Yaş arttıkça yasağı destekleyen bir tutuma rastlanmaktadır.

Keywords: sigara içme arzusu, sigara içme yasağı, sigara miktarı





SİGARAYA BAŞLAMA YAŞI
%
Sigaraya başlama yaşı <18 yıl60,3
Sigaraya başlama yaşı >30 yıl6,1


SİGARAYI BIRAKMA ARZUSU
%
Siagarayı bırakmak isteyenler54,8
Sigarayı bırakmak istemeyenler45,2


"SİGARA İÇME ACİLİYETİNİN KISA SORGULAMASI" SONUÇLARI
%
"Şu an bir sigara iyi giderdi":EVET37
"Şu an hiçbir şey sigara içmekten daha iyi olmazdı":HAYIR97,9
"Yasağı düşünce olarak onaylıyorum"72
Yasağa uymak91,3
"Yasak sigara içimini azaltabilir"50,6
"Yasak sigara içimini bıraktırabilir"39,3
Pasif içiciliğe yol açması nedeniyle rahatsız olanlar59,9
Pasif içiciliğe yol açması nedeniyle rahat hissedenler27,2


SİGARA İÇME YASAĞI SONRASI SİGARA İÇME İSTEĞİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER
%
Sigara kullanımı arttı30,1
Sigara kullanımı değişmedi52,3
Sigara kullanımı azaldı17,6