[EP-057]

EPOSTER OTURUMU-06 | Tarih ve Saat: 18.10.2009, 18:00 - 19:00 | Salon: EPOSTER SALONU

Birebir Hasta Eğitiminin CPAP Uyuncu Üstüne Etkisi

Yonca Zenginler1, Çağlar Çuhadaroğlu2
1İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
2İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı, İstanbul

AMAÇ: Uyku apne sendromunun en çok tercih edilen tedavi yöntemi olan CPAP (sürekli pozitif havayolu basıncı) uygulamasında olgunun uyuncu tedavi başarısını belirlemektedir. Uzun süreli tüm tedavilerde olduğu gibi CPAP kullanımında da olgunun bilinçlendirilmesi uyuncu arttırır. Çalışmamız, bu hipotez ele alınarak, CPAP tedavisi uygun görülmüş ancak tedaviye uyum gösterememiş olan hastalara, birebir olarak verilen görsel ağırlıklı eğitimin uyunca katkısını araştırmak amacıyla planlanmıştır.
YÖNTEM-GEREÇLER: İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı'nda Ocak 2009- Haziran 2009 tarihleri arasında gerçekleştirdiğimiz çalışmamıza, uyku apne sendromu tanısı almış ve CPAP tedavisi kararı verilmiş; 15'i kadın, 35'i erkek olmak üzere toplam 50 olgu (ortalama yaş 51,14±9,93) alınmıştır. Olgular en az 3 ay önce CPAP almış ancak belirli bir eğitim protokolünden geçmemiş kişilerdir. Cihazı ya da maskesi bozuk olan olgular çalışma dışı bırakılmıştır. Uyku bozuklukları uzmanınca hazırlanmış görsel eğitim seti kullanılarak, fizyoterapist tarafından verilen birebir eğitimle hastalar, uyku apne sendromu ve CPAP tedavi süreci hakkında bilgilendirilmişlerdir. Eğitim sonrasındaki 3. ayda olgular yeniden çağrılarak CPAP kullanımları denetlenmiştir. İlk ve son görüşmede; CPAP haftalık kullanım, CPAP gecelik kullanım ve olguların uyku apne sorguları ile Epworth uykululuk skalaları kayıt edilmiştir. Numerik verilerin birbirleri ile ilişkileri Student-t testi ve Pearson corelation analizi ile yapılmıştır. Nominal veriler için ki-kare testi kullanılmıştır. Veri analizleri SPSS 16.0 ile yapılmıştır.
BULGULAR: CPAP eğitimi öncesi 15 olgu cihazını hiç kullanmazken, eğitim sonrası bu olguların 9'u cihazını kullanmaya başlamıştır (p=0,001). Olguların 6'sı ise eğitime rağmen chazlarını kullanmamaktadır. CPAP'ı gecede 4 saatin altında kullandığı belirlenen 5 olgunun 4'ü eğitim sonrası kullanım saatini ortalama 2 saat 15 dakika arttırmıştır (p<0.01). Saat gözetilmeksizin CPAP'ı her gece kullanan olgularla, kullanmayanlar arasında yaş, cinsiyet, AHİ, BKİ, tanı öncesi Epworth, çalışma öncesi Epworth, sigara içiciliği ve alkol kullanımı açısından istatistiksel bir fark olmadığı saptanmıştır. Olguların eğitim öncesi gecelik ortalama 4,58±3.41 saat CPAP kullanımı varken, eğitim sonrası bu ortalama 6±2.74'e çıkmıştır (p=0.01).
SONUÇ: Çalışmamızda uyuncu olmayan olgulara verilen eğitimin CPAP uyuncunu arttırabileceği gösterilmiştir.

Keywords: CPAP, CPAP uyuncu, Hasta eğitimi, Noninvaziv mekanik ventilasyon, Uyku apne sendromu