[EP-058]

Ege Obez Hasta Okulu Anket Çalışması: Obezite ile obstrüktif uyku apne sendromu ve gündüz uykululuk ilişkisi

¹Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı, İzmir
²Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Endokrinoloji Bilim Dalı, İzmir

GİRİŞ ve AMAÇ
Obezitenin obstrüktif uyku apne sendromu (OUAS) gelişme riskini 10 kat arttırdığı, yanı sıra uyku apne sendromundan bağımsız olarak gündüz uykululuğa neden olduğu bilinmektedir. Çalışmamızda; morbid obez ve obez olgularda OUAS semptomlarının araştırılması ve gündüz aşırı uyku hali ile obezite arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
GEREÇ ve YÖNTEM
Prospektif olarak yürütülen bu çalışmada Ege Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı'nın "Ege Obez Hasta Okulu"na başvuran 202 obez olguya demografik verileri, alışkanlıkları, ek hastalıkları ve OUAS majör semptomlarını sorgulayan bir anket çalışması uygulanmıştır. “Epworth Uykululuk Ölçeği” kullanılarak gündüz uykululukları değerlendirilmiş, 10’un üzeri uykululuk kabul edilmiştir.
BULGULAR
Çalışmaya 149 obez (yaş ort. 48.7±10.9, 12’si erkek) ve 53 morbid obez (yaş ort. 47.4±10.4, 5’i erkek) olgu alınmıştır. Sigara, alkol, sedatif kullanımı ve ek hastalıklar açısından iki grup arasında fark saptanmamıştır. OUAS semptomları açısından karşılaştırıldığında; morbid obez olgularda horlama (p=0.01), uykudan boğularak uyanma (p=0.002) ve yorgun uyanma (p<0.0001) yakınmalarının obezlerden daha fazla olduğu gözlenmiştir. Morbid obezlerden %22.6’sı majör semptomlar olan horlama, tanıklı apne ve gündüz uykululuk yakınmalarının üçünü birden bildirirken, bu oran obezlerde yalnızca %8.7 olmuştur (p=0.01). Uyuyarak kaza yapan 4 morbid obez (%7.5) olmasına karşın obez olgu olmamıştır (p=0.004). Morbid obez olgularda “Epworth Uykululuk Ölçeği” ortalaması obezlerden yüksek bulunmuş (sırasıyla 6.6±4.8 ve 4.9±3.7, p=0.006), >10 üzerindeki olgu oranının da daha fazla olduğu gözlenmiştir (sırasıyla %18.9 ve %8.1, p=0.04). Ayrıca beden kitle indeksi arttıkça Epworth değerinin arttığı ve aralarında pozitif korelasyon olduğu saptanmıştır (p=0.009, r=0.185).
SONUÇ
Morbid obez olgularda uyku apne sendromu semptomlarının ve gündüz aşırı uyku halinin obezlerden daha sık gözlendiği ve beden kitle indeksi arttıkça gündüz uykululuğun arttığı saptanmıştır. Bu nedenle, morbid obezler başka nedenle doktora başvurmuş dahi olsalar mutlaka OUAS semptomlarının sorgulanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Keywords: Obezite, obstruktif uyku apne sendromu, gündüz aşırı uyku hali

---

Tablo 1. Olguların demografik özellikleri

	Obez Olgular (n=149)	Morbid Obez Olgular (n=53)
Cinsiyet (erkek) (n,%)	12 (%6)	5 (%9)
Yaş* (yıl)	49±11	47±10
BKİ* (kg/m2)	35±3	45±5
Alışkanlıklar (n,%) Sigara Alkol Sedatif	32 (%21) 17 (%11) 32 (%21)	6 (%11) 5 (%9) 13 (%24)
Eşlik eden hst.lar (n,%) Kalp hastalığı Hipertansiyon Guatr Diyabetes mellitus	11 (%7) 57 (%38) 39 (%26) 24 (%16)	4 (%7) 24 (%45) 13 (%24) 13 (%24)

* Veriler ortalama±SD olarak verilmiştir.

Şekil 1. OSAS semptomlarının karşılaştırılması

Şekil 2. Epworth Uykululuk Ölçeği değerlerinin karşılaştırılması

Şekil 3. Epworth Uykululuk Ölçeği >10 olan olguların karşılaştırılması

Şekil 4. BKİ ile Epworth Uykululuk Ölçeği değerlerinde değişme