[EP-038]

EPOSTER OTURUMU-03 | Tarih ve Saat: 21.10.2010, 18:00 - 19:00 | Salon: EPOSTER SALONU

Opere KHDAK’li hastalarda preoperatif PET-CT bulgularının postoperatif patolojik bulgularla ilişkisi

Deniz Köksal1, Hülya Bayiz1, Funda Demirağ2, Bahadır Berktaş1
1Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi EAH, Göğüs Hastalıkları
2Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi EAH, Patoloji

GİRİŞ: Günümüzde PET-CT, akciğer kanserinin tanısında, evrelemesinde, tedavi seçeneğinin belirlenmesinde, tedaviye yanıtın değerlendirmesi ve prognoz tayininde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada opere KHDAK’li hastalarda preoperatif PET-CT bulgularının postoperatif patolojik bulgularla ilişkisi araştırılmıştır. METOD: Çalışmaya KHDAK tanısıyla opere edilmiş ve preoperatif olarak PET-CT çekilmiş 29 hasta alındı. Hastaların dosyaları geriye dönük olarak tarandı. Demografik veriler, klinik ve radyolojik bulgular, PET-CT bulguları, patolojik bulgular kaydedildi. PET-CT’de ölçülebilir SUVmax değeri olan hiler veya mediastinal lenf nodlarının patolojik olarak reaktif/metastatik olduğu kaydedildi. Ayrıca hastaların tümöre ait hazırlanmış tüm preparatları arşivden çıkarılarak, mitoz sayısı, nekroz, stromal inflamasyon varlığı ve ağırlığı değerlendirildi. BULGULAR: Çalışmaya alınan hastaların 1’i kadın, 28’i erkek, yaş ortalaması 58±8 (38-74) yıldı. Hastaların 17’si (%58,6) skuamoz, 9’u (%31) adeno, 2’si (%6,9) adenoskuamoz, 1’i (%3,4) pleomorfik karsinomdu. Postoperatif evrelere bakıldığında 4 (%13,8) hasta 1b, 7 (%24,1) hasta 2a, 7 (%24,1) hasta 2b, 10 (%34,5) hasta 3a, 1 (%3,4) hasta 3b idi. Primer tümörün en uzun çapı ortalama 5,09±1,7 (2,5-9,5) iken, SUV max değeri 15,6±6,1 (5,7-28,54) bulundu. Ortalama metastatik lenf nodu sayısı 1,7±1,6 (0-5) idi. Primer tümördeki nekrozun ağırlığı ortalama 1,5±105 (0-3) iken, mitoz sayısı 22,9±13,3 (3-57), stromal inflamasyon derecesi 1,6±0,6 (1-3) idi. Tümörün SUVmax değeri ile nekroz, mitoz, stromal inflamasyon arasında korelasyon bulunmadı. Yanı sıra SUVmax değerleri ile tümörün evresi, T ve N faktörü arasında da korelasyon yoktu. Olgular skuamoz (16,9±5,7) ve non-skuamoz (13,8±6,3) olarak iki gruba ayrıldığında SUVmax değerleri farklı bulunmadı (p=0,156). SUVmax değeri, tümörün uzun çapı (p=0,018, r=0,437) ve metastatik lenf nodu sayısı ile (p=0,002, r=0,556) pozitif korele bulundu. Tüm olgularda, 33 adet hiler ve/veya mediastinal lenf nodu istasyonunda PET-CT’de ölçülebilir SUVmax değerleri tesbit edilmişti. Bunlardan 25’i (%75,8) reaktifken, 8’i (%24,2) metastatikti. Reaktif ve metastatik lenf nodlarının SUvmax değerleri sırasıyla ortalama 3,05±0,80 (1,57-5,33) ve 4,71±1,56 (2,80-7,01) iken aradaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p=0,007). Tümör/lenf nodu SUVmax oranları reaktif ve metastatik lenf nodlarında sırasıyla ortalama 6,68±2,81 (3,09-14,80) ve 3,35±1,27 (2-5,16) iken aradaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p=0,001). SONUÇ: PET-CT’de ölçülen SUVmax değerleri ile primer tümörün patolojik özellikleri arasında ilişki saptanmazken, primer tümörün SUVmax değeri ve tümör/lenf nodu SUVmax oranı lenf nodlarının metastatik olup olmadığını değerlendirirken yardımcı olabilecek parametrelerdir.

GİRİŞ-AMAÇ

Günümüzde PET-CT, akciğer kanserinin tanısında, evrelemesinde, tedavi seçeneğinin belirlenmesinde, tedaviye yanıtın değerlendirmesi ve prognoz tayininde yaygın olarak kullanılan bir tetkik haline gelmiştir (1). Aynı zamanda tümörün patolojik, moleküler biyolojik özelliklerinin tümörün FDG tutulumuyla ilişkili olduğunu bildiren yayınlar vardır (2,3). Bu çalışmada opere KHDAK’li hastalarda preoperatif PET-CT bulgularının postoperatif patolojik bulgularla ilişkisinin ortaya konması amaçlanmıştır.


YÖNTEM-GEREÇLER

• Çalışmaya KHDAK tanısıyla opere edilmiş ve preoperatif olarak PET-CT çekilmiş 29 hasta dahil edildi.

• Hastaların dosyaları geriye dönük olarak tarandı. Demografik veriler, klinik ve radyolojik bulgular, PET-CT bulguları, patolojik bulgular (primer tümörün özellikleri, çıkarılan lenf nodları ve tutulumları) kaydedildi.

• PET-CT’de ölçülebilir SUVmaks değeri olan hiler veya mediastinal lenf nodlarının patolojik olarak reaktif/metastatik olduğu kaydedildi.

• Patolojik olarak metastatik olan lenf nodları sayılırken, bir istasyonda lenf nodu sayısı vermeden tutulum söyleniyorsa “1”, lenf nodu sayısı belirtiliyorsa belirtilen değer alınarak toplam sayı bulundu.

• Ayrıca hastaların tümöre ait hazırlanmış tüm preparatları arşivden çıkarılarak yeniden değerlendirildi. Bu değerlendirmede hazırlanmış olan tüm kesitler, nekroz, mitoz sayısı, stromal inflamasyon varlığı ve ağırlığı açısından incelendi.

• İncelenen tüm kesitlere nekroz yoksa “0”, bir kesitte nekroz varsa “1”, iki kesitte nekroz varsa “2”, daha çok kesitte nekroz varsa “3” olarak derecelendirildi. Nekroz içermeyen kesitlerde ardışık 10 büyütme alanında mitoz sayıldı. Stromal inflamasyon semikantitatif olarak, hafif, orta, ağır olarak derecelendirildi.


BULGULAR

• Tablo 1’de çalışmaya alınan hastaların demografik, klinik ve patolojik özellikleri görülmektedir.

• Tablo 2’de tümörlerdeki ortalama mitoz sayısı, nekroz ve stromal inflamasyon derecesi görülmektedir.

• Tümörün SUVmaks değerleri ile tümörün evresi, T ve N faktörü arasında korelasyon bulunmadı.

• Tümörün SUVmaks değeri ile mitoz sayısı, nekroz ve stromal inflamasyon derecesi arasında korelasyon bulunmadı.

• Hastalar skuamoz ve non-skuamoz olmak üzere iki gruba ayrıldığında iki grup arasında SUVmaks değerleri açısından fark bulunamadı (p=0,156) (Tablo 3).

• Tüm hastalar iyi diferansiye olan ve olmayan şeklinde iki gruba ayrıldığında iki grup arasında SUVmaks değerleri açısından fark saptanmadı (p=0,86) (Tablo 4).

• Tümörün SUVmaks değeri tümör uzun çapı (p=0,018, r=0,437) ve metastatik lenf nodu sayısı ile (p=0,002, r=0,556) pozitif korele bulundu (Tablo 5).

• Tüm olgularda, 33 adet hiler ve/veya mediastinal lenf nodu istasyonunda PET-CT’de ölçülebilir SUVmaks değerleri tesbit edilmişti. Bunlardan 25’i /(%75,8) reaktifken, 8’i (%24,2) metastatikti. Reaktif ve metastatik lenf nodlarının SUVmaks değerleri, tümör/ lenf nodu SUVmaks oranları Tablo 6’de görülmektedir. Metastatik lenf nodlarında ortalama SUVmaks değerleri anlamlı olarak yüksek bulunurken (p=0,007) ve tümör/lenf nodu SUVmaks oranları anlamlı olarak düşük bulundu (p=0,001). Reaktif ve metastatik lenf nodları olan bu iki grubun primer tümör SUVmaks değeri metastatik grupta bir miktar daha yüksek bulunurken bu fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır.



Tablo 1



Tablo 2



Tablo 3



Tablo 4



Tablo 5



Tablo 6



SONUÇLAR

• PET-CT’de ölçülen SUVmaks değerleri ile tümör evresi, T, N faktörü ve tümörün patolojik özellikleri arasında ilişki saptanmamıştır. Ancak tümör çapı arttıkça SUVmaks değerlerinin attığı görülmüştür.

• Metastatik lenf nodları olan hastalarda lenf nodlarının ortalama SUVmaks değerleri anlamlı olarak yüksek bulunurken, tümör/ lenf nodu SUVmaks oranları anlamlı olarak daha düşük bulunmuştur. Ayrıca primer tümörün SUVmaks değeri arttıkça, metastatik lenf nodu sayısı artmıştır. Olgu sayısı az olmakla birlikte metastatik olan tüm lenf nodlarında SUVmaks değerlerinin 2,5’in üzerinde olduğu görülmüştür. Ancak reaktif olan lenf nodlarında da ortalama SUVmaks değerleri 2,5’in üzerinde ve hatta 5’e ulaşan değerler mevcuttur.

• Sonuç olarak primer tümörün ve lenf nodunun SUVmaks değeri ve tümör/ lenf nodu SUVmaks oranı lenf nodlarının metastatik olup olmadığını değerlendirmede yardımcı olabilecek parametrelerdir.


KAYNAKLAR

1. Rankin S. PET/CT for staging and monitoring non small cell lung cancer. Cancer Imaging 2008; 8: S27-S31.

2. Jadvar H, Alavi A, Gambhir SS. 18F-FDG uptake in lung, breast, and colon cancers: molecular biology correlates and disease characterization. J Nucl Med 2009; 50(11): 1820-1827.

3. Christensen JD, Colby TV, Patz EF Jr. Correlation of 18F-2-fluoro-deoxy-D-glucose positron emission tomography Standard uptake values with the cellular composition of stage I nonsmall cell lung cancer. Cancer 2010; 116(17): 4095-4102.