GİRİŞ-AMAÇ

Aspergillus suşları akciğerde bulunan kavitelerde saprofitik olarak kolonize olabilir. Bu kolonizasyon başta tüberküloz olmak üzere sarkoidoz ve akciğer karsinomu kavitelerinde de görülebilir. Rüptüre kist hidatik nedeniyle ameliyat yaptığımız ve postoperatif 4. ay da hemoptizi ile gelen ve aspergilloma gelişip tedavi ettiğimiz olguyu sunmayı amaçladık.

OLGU

Altmışdokuz yaşında KOAH ve hipertansiyonu olan bayan olgu. Ağızdan tuzlu su gelme şikayeti olan olgu şikayetinden 1 ay sonra hastanemize başvurdu. Üç yıl önce çekilen bilgisayarlı toraks tomografisinde (BT) sol üst lob apikoposterior segmentte 5x4 cm boyutlarında düzgün sınırlı kistik lezyon saptanmış (Resim 1). Tedaviyi kabul etmeyen olgu ağızdan su gelme şikayeti ile ilk teşhisten 3 yıl sonra kliniğimize başvurdu. Şikayetinin 1 ay önce başladığını söyleyen olgunun toraks BT’nde sol üst lob apikoposterior segmentte periferik yerleşimli 10x6 cm boyutlarında rüptüre hidatik kist saptandı (Resim 2,3). Torakotomi ile rüptüre olmuş olan kist hidatik kavitesindeki enfekte kist membranı çıkarıldı ve kistin büyük bir bölümü fissür komşuluğu gösterdiğinden kapitonaj yapılmadı. Her iki lob tek tek dikişler ile karşı karşıya getirildi. Postoperatif patoloji sonucu hidatik kistin germinatif membranı ve aspergillus hifleri olarak raporlandı. Olgu bu patoloji sonucu ile takibe alındı. Ancak potoperatif 4. ayında hemoptizi nedeniyle kliniğimize başvurdu. Çekilen PA akciğer grafisinde, sol hemitoraksın üst bölümünde şüpheli dansite artışı izlendi ve toraks BT’nde sol üst lobda eski operasyona uyan bölgede fungus topu ile uyumlu görüntü izlendi (Resim 4,5). Aspergilloma olabileceği düşünülen ve hemoptizisi olan olguya retorakotomi kararı verildi. Operasyonda kist lojunda fungus topu saptanarak çıkarıldı ve bölge betadin ile temizlendi. Postoperatif dönemde 3 ay süre ile Amfoterisin B tedavisi uygulanan hasta, aspergilloma tedavisinin 13. ayında olup takiplerde herhangi bir sorunla karşılaşılmadı.

Resim 1

Olgunun 3 yıl önceki toraks BT görüntüsü

Resim 2

Olgunun ilk operasyonunda çekilen toraks BT görüntüsü

Resim 3

Olgunun ilk operasyonunda çekilen toraks BT görüntüsü

Resim 4

Olgunun hemoptizi şikayeti ile başvurduğu toraks BT

Resim 5

Olgunun hemoptizi şikayeti ile başvurduğu toraks BT

TARTIŞMA

Akciğerde saprofitik ya da invazif mantar enfeksiyonu ve kist hidatik görülebilir. Bu iki hastalık nadiren bir arada görülebilir ve kist hidatik operasyonundan sonra kalan kavitede mantar enfeksiyonu hızlı ilerleyerek aspergilloma şeklinde görülebilir. Bu durum literatürde oldukça nadir olarak bildirilmiştir. Aspergilloma önceden var olan akciğer kavitelerinde olabilen saprofitik mantar enfeksiyonudur. Genellikle aspergilloma tüberküloz, sarkoidoz, bronşektazi, akciğer apsesi ve kaviter lezyon yapan akciğer kanserleri gibi hastalıkların sonucu oluşan boşluklarda gelişir ve immün sistemi baskılanmış hastalarda daha sık görülür.

Literatürde bildirilmiş olan kist hidatik operasyonalarından sonra görülen aspergillomanın ne kadar sürede geliştiği ile ilgili net bir bilgi yoktur. Bizim olgumuzda 4 ay gibi çok kısa bir sürede aspergillom topunun gelişmesi oldukça ilginç bir durumdur. Literatürde ilk operasyondan sonraki patoloji raporlarında aspergillus hifleri görülüp görülmediğide net bir durum değildir. Olgumuzun ilk patolojisinde görmüş olduğumuz kist hidatik membranının yanındaki aspergillus hiflerini akciğerde kolonizasyonun olabileceğini ve de immün sistem de zayıflık olmadığı sürece aspergilloma ile karşılaşmayacağımızı düşünerek tedavi başlamamıştık. Literatürde de bu konu ile ilgili herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Yapılan bir çalışmada kist hidatik operasyonu yapılan hastaların patolojisinde aspergilloma hiflerinin nadir de olsa bulunduğu bildirilmiştir, ancak postoperatif dönemdeki tedavi ile ilgili herhangi bir bilgi verilmemiştir.

SONUÇLAR

Sonuç olarak postoperatif dönemdeki patoloji raporunda aspergillus hiflerinin görülmesi ileride aspergilloma gelişebileceğini gösterebilmektedir. Aspergilloma dışındaki bir akciğer hastalığı nedeniyle opere edilen hastaların postoperatif patolojisinde aspergillus hifleri saptanırsa antifungal tedavinin gerekli olabileceğini düşünmekteyiz.