TÜSAD DÜNYA KOAH GÜNÜ BASIN BİLDİRİSİ
Sigara ve hava kirliliği KOAH’a davetiye çıkarıyor
KOAH soluğumuz havanın kalitesini etkileyen her türlü faktörle ilişkilidir. Hastalığa neden olan faktörler; başta sigara olmak üzere havayı kirleten unsurlardır. Sanayileşme ve taşıt egzosları ile oluşan kirlilik özellikle büyük kentlerde önemli olurken, kırsal alanda partikül ve gaz kirliliği çeşitli nedenlerle sorun olabilmektedir. Bunların başında pişirme ve ısınma maçlı yakıt kullanımı ve hayvansal ürünler gelmektedir. Hava kirliliği ile mücadelede, kirlilik kaynaklarını kontrol etmek kadar önemli olan ormanların korunması ve artırılmasıdır. Özellikle partikül (parçacık) kirliliği ile başa çıkmada ormanların ve genel anlamda yeşil alanların katkısı önemlidir.
KOAH daha çok 40 yaş sonrası hastalığı gibi algılanmaktadır. Ancak bu hastalığın ortaya çıkmasında solunan havanın kirlilik miktarı ve süresi ile ilişkisi vardır. Kirli bir havayı uzun süre soluma halinde hastalığın daha genç yaşlarda görülmesi beklenebilir. Ayrıca kişisel duyarlılıkta önemlidir. Bazı kişiler daha erken hastalığa yakalanabilirler.
KOAH HASTALARI DIŞARI ÇIKMAMALI
Bu arada KOAH hastaları kısıtlı akciğer kapasiteleri nedeniyle COVID-19 infeksiyonunu daha ağır geçirmektedirler. KOAH hastası ve birlikte yaşadığı kişiler genel önlemlere sıkı sıkıya uymalıdırlar. KOAH hastaları ilaçlarını düzenli olarak kullanmaya devam etmeli, dışarıya mümkün olduğunca çıkmamalı ve ev egzersizlerini de ihmal etmemelidirler. Eller (hasta ve yakınları da) düzenli olarak yıkanmalı, sosyal mesafeye özen gösterilmeli, sık sık temas edilen yüzeylerin temizliği sağlanmalı, eller yıkanmadan yüze temas edilmemeli, kişi hapşırınca mutlaka tek kullanımlık kağıt mendile, bulamıyorsa dirsek içine hapşırmalı, kağıt mendil ise hemen atılmalıdır.
TELE-MEDICINE UYGULAMALARI DEVREYE GİRMELİ
Pandemi nedeniyle çok yoğun bir şekilde bir akciğer enfeksiyonu sorunu ile karşı karşıya geldik. Bu tarz bir hastalık kış aylarında görece nadir gördüğümüz, bu kadar fazla bir arada görmediğimiz bir hastalık şekliydi. Akut bir tablo olması nedeniyle tüm ilgi bu hastalığa yöneltildi. Tüm sağlık çalışanları, tüm sistem bu hastalık için organize edildi ve en iyi şekilde sonuç almaya çalıştık. Ülke çapında ve hatta uluslararası meslektaşlarımızla bilgi ve deneyim paylaşımı yaparız süreci en uygun şekilde kontrol etmeye çalışıyoruz. Bazı sağlık kuruluşlarının sadece pandemi hastalarını izlemesi nedeniyle; özellikle kanser ve KOAH gibi bazı akciğer hastalarının takiplerinde aksama olabileceği endişesini yaşadık. Bunlarla ilgili çalışmalar yapmak ve uzaktan sağlık (tele-medicine) uygulamalarını hayata geçirmek için çaba sarf ediyoruz.
KOAH soluduğumuz hava kalitesinin özellikle insan eliyle bozulması sonucu ortaya çıkan önlenebilir bir solunum hastalığıdır. Bağışıklık sisteminin bozulan hava kalitesine verdiği yanıttır. Sadece akciğerlerimizin değil vücudun tüm organlarının etkilendiği sürekli bir hastalıktır. O nedenle bir taraftan soluduğumuz havanın kalitesini iyileştirirken diğer yandan bağışıklık sistemimizi doğru yöntemlerle desteklemek gerekir. Bunlar yeterli ve dengeli beslenme, sağlıklı bir uyku süreci, yaşa ve bedene uygun egzersiz ile stresle başa çıkmayı öğrenmek olmalıdır.
Akciğer sağlığımızı korumak için öncelikle genel sağlığımıza dikkat edilmeli, dengeli ve sağlıklı beslenmeli, tütün ve tütün ürünlerinden kaçınılmalıdır. Zararlı olabilecek iç ortamlardaki hava kirliliği önlenmeli, açık ortamlardaki hava kirliliğinden uzak durulmaya çalışılmalıdır. İnfeksiyonlardan korunmak amacıyla aşılama programına uyulmalıdır. Yaş, cinsiyet ve fiziki duruma uygun olarak düzenli egzersiz yapılmalıdır.
TÜSAD KOAH Çalışma Grubu Başkanı
Prof. Dr. Arzu Mirici