11 Ocak 2021
GENÇLERDE VE ÇOCUKLARDA COVID-19 VAKALARININ ARTIŞI
GENÇLERDE VE ÇOCUKLARDA COVID-19 VAKALARININ ARTIŞI ÜZERİNE TÜSAD İNFEKSİYON GRUBU BAŞKANI DOÇ. DR. BERNA KÖMÜRCÜOĞLU’NUN GÖRÜŞÜ
Dünya çapında COVID-19 nedenli ölümler 4,5 milyonu ve olgu sayısı da 245 milyonu geçti. Salgının ikinci yılı sürerken, klinik verileri COVID-19 salgınında duyarlı yaş gruplarının değişiklik gösterdiğini ortaya koydu.
Hastalık artık gençleri tehdit ediyor: Ülkemizde halen yeni vakaların yüzde 20’si 18 yaş ve altında görülüyor. Özellikle okulların açılması ve aşısız grubu oluşturmaları nedeniyle çocuk ve gençlerde risk çok yüksek. Bu nedenle özellikle okula giden çocuklar ve aileleri mutlaka aşılanmalı. Okulda ve özellikle okul servis araçlarında tüm genel alanlarda olduğu gibi maske, mesafe ve hijyen kurallarına çocukların uymasına özen gösterilmeli. Ülkemizde önerildiği üzere, 12 yaş ve üzeri genç ve çocuklar mutlaka aşılanmalı. Bugün itibarıyla FDA Danışma Kurulu, yararın daha fazla olduğunu vurgulayarak beş yaş üzerinden itibaren aşılama önerdi. Yine Çin kendi geliştirdikleri aşılarla üç yaş ve üzerindeki çocukları aşılayacağını duyurdu.
Klinik tablo artık gripten farklı değil: Özellikle aşılı olanlar, COVID-19’u ayakta ve baş ağrısı, boğaz ağrısı, hafif ateş, burun tıkanıklığı gibi semptomlarla hafif geçirilebiliyor. Ancak bir konuda uyarı yapmak isterim: Mevsimsel grip sezonu başladı ve havaların soğumasıyla ülkemizin büyük bölümünde viral enfeksiyonlar ve mevsimsel grip (influenza) vakaları artmaya başladı. Bu sene maske kullanımında bir miktar gevşeme olması ve toplumsal yaşamın tedbirler yavaşlatılarak devam etmesi nedeniyle grip vakalarını daha sık görüyoruz. Grip enfeksiyonunun koronavirüs enfeksiyonundan klinik olarak ayrımı mümkün değil. Bu nedenle grip semptomu gösteren kişilerin PCR testi yaptırmasını öneriyoruz.
Ayırt etmek güçleşti: Artık COVID-19 semptomları ne yazık ki ne erişkinde ne çocukta çok ayırt edilemiyor. Tat ve koku kaybı biraz geri planda kaldı. Çocuklarda burun akıntısı, halsizlik, hafif ateş görülebilir, erişkinlerde olduğu gibi tat ve koku kaybı çocuklarda da bazen olabiliyor. Çocuklar hastalığı genelde hafif geçiriyorlar ama bizim önerimiz, çocuklarda eğer burun tıkanıklığı, nezle, öksürük gibi gribal semptomlar uzarsa mutlaka doktora başvurmaları yönünde. Gribal semptomun yanında ateş varsa, mutlaka hemen başvurmaları lazım.
Mevsimsel grip ile COVID-19 birlikte olabilir mi? Her ikisi aynı anda enfeksiyona neden olabilir ve bu enfeksiyon çok ağır klinik tablolara neden olabilir. Geçen sene önlemler nedeniyle mevsimsel grip vakaları daha az görülmüş ve bu nedenle sorun yaratmamıştı. Ancak bu yıl mevsimsel gribi de oldukça sık görüyoruz ve COVID-19 sıklığı halen toplumumuzda çok yüksek. Bu nedenle 65 yaş üzeri yaş grubu ve KOAH, kalp hastalığı, ciddi sistemik hastalığı olan bireylerin mevsimsel grip aşılarını yaptırmalarını özellikle istiyoruz.
Aşısızlar halen hem ağır hastalık hem de ölüm riski açısından en riskli grup: Yaşlılarda aşılamayla birlikte ağır hastalık, yoğun bakımda yatma ve ölüm riskleri azaldı. Aşısız erişkinler ve çocuklar halen en riskli gruplar. Hastaneye yatış ve ölüm en sık aşısızlarda. COVID-19’u aşıyla önlenebilen bir hastalık olarak kabul ediyoruz. Aşıyla önlenebilen bir hastalıktan genç insanları halen kaybediyor oluşumuz maalesef çok üzücü.
Gelecekte bizi neler bekliyor? Eğer beklenmeyen yeni bir varyant ile karşılaşmazsak gelecek yıllarda COVID-19 mevsimsel grip benzeri formata dönüşerek, her yıl grip aşısı gibi aşı olarak korunduğumuz ve ayakta hafif geçirdiğimiz bir hastalık olacak. Ancak burada anahtar çözüm, toplumda yaygın aşılama sağlanarak, hastalık riskinin düşürülmesi ve yeni varyantların oluşumunun önlenmesi olacaktır.