Depremin enkazı daha büyük acılar yaşatmasın!
Kanser, dünyada ve ülkemizde sebebi bilinen ölümler sıralamasında kalp -damar hastalıklarından sonra ikinci sıklıkta görülen ölüm sebebidir. Dünyada en yaygın görülen kanser türü akciğer kanseridir. Türkiye’de erkeklerde en sık görülen kanser türü yine akciğer kanseri iken kadınlarda ise 4. Sıradadır. Maalesef tütün kullanımında artışa bağlı olarak kanser sıklığı özellikle kadınlarda artmaktadır.
Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Kanser Dairesi verilerine göre ülkemizde erkeklerde akciğer kanserinin yaşa göre düzenlenmiş hızı 100.000 kişide 56.7, kadınlarda ise 100.000 kişide 11.1’dir. Tüm dünyada akciğer kanseri, kansere bağlı ölümler içerisinde yılda 1,69 milyon ölüm ile ilk sırada yer almaktadır.
Tüm kanserlerde olduğu gibi akciğer kanserinde de erken tanı hayat kurtarır. Ancak ülkemizde akciğer kanseri hastalarının yüzde 56,5’I tanı anında ileri evrede doktora başvurmaktadır. Ancak yüzde 15,4’ü tanı anında erken evre kanser olarak saptanabilmektedir. Erken teşhis ile tedavisi mümkündür ancak tüm hastalıklar gibi öncelikle korunmak gerekir. Kanser riskini azaltan davranış biçimlerini ve alışkanlıkları bilmek ve bu konuda farkındalık yaratmak için her yıl Nisan ayı ilk hastası ‘Kanser Haftası’ olarak kabul edilmiştir. Tütün ve ürünlerini kullanmamak, spor yapmak, lifli gıdalardan ve sebzelerden ağırlıklı beslenmek, kimyasal toz ve dumanlardan uzak durmak kanser riskini azaltan başlıca davranış biçimleridir.
Ülkemizin yaşadığı en büyük felaketlerden biri olan 6 Şubat depremlerinden sonra depremin geç etkilerinden birinin de ilerleyen yıllarda artan kanser vakaları olmaması için özellikle başta asbest olmak üzere solunum yoluyla alınacak tüm kimyasallar için halkımızı uyarıyoruz.
Asbest kanserojen bir mineraldir ve maliyetinin düşük olması nedeniyle endüstride geniş bir kullanım alanı vardır. Asbest, Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC-The International Agency for Research on Cancer) sınıflamasına göre insanlar üzerinde kesin kanserojen (Grup 1) sınıfında olup tek başına akciğer kanseri gelişimi için beş kat risk oluşturmaktadır. Asbest Asbestin neden olduğu hastalıkların başında akciğer kanseri ve akciğer zarı kanseri, gırtlak ve yumurtalık kanserleri olduğu uzun yıllar önce bilimsel olarak ortaya konmuştur. Bunun dışında tozun akciğerlerde birikmesi ile akciğer dokusunda kalıcı hasarlara da neden olmaktadır.
İki ay önce yaşadığımız son derece yıkıcı deprem sonrası çok geniş bir alanda enkaz meydana geldi. Enkaz kaldırma çalışmalarının başlaması ile başta asbest olmak üzere çok fazla kimyasal içeren yoğun toz bulutları oluşmaktadır. Bu durumun daha sonraki yıllarda giderek artan bir kanser yüküne neden olmasından korkmaktayız. Buna önlem alabilmek için enkaz kaldırma işlemleri profesyonel kişilerce yönetilmeli, tozun en aza indirilebilmesi için mutlaka sulama eşliğinde kaldırılmalı ve maruz kalan tüm kişiler koruyucu ekipman kullanmalıdır. Korunmak için cerrahi maske kullanılması yeterli değildir.
‘’Deprem unutamayacağımız acılar yaşattı, önlem alalım, enkazı da yaşatmasın’’
Uzm. Dr. Melahat Uzel Şener
TÜSAD Akciğer Kanseri Çalışma Grubu