Dünya KOAH Günü, Türkiye’nin de üyesi bulunduğu Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) için Küresel İnisiyatifi (GOLD) tarafından her yıl Kasım ayının üçüncü çarşamba günü; KOAH için farkındalık yaratmak amacıyla düzenlenen yıllık bir etkinliktir. Bu yıl 20 Kasım tarihinde etkinliklerin 23.cüsünün düzenlenmesi planlanmaktadır.
Dünya genelinde milyonlarca kişiyi etkileyen KOAH, erken tanı ile önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. Bilinen en yaygın risk faktörü tütün ürünlerinin kullanımı olmakla birlikte; birçok ülkede aslında çevresel hava kirliliği ve mesleksel maruziyetler de azımsanmayacak oranda görülmektedir. KOAH gelişiminde literatürde %30’a varan oranlarda mesleki etyoloji rapor edilmekte olup; organik veya inorganik tozlar, dumanlar, kimyasal ajanlar iş ortamında KOAH gelişimine yol açan etkenlerdir. Örneğin pek çok iş kolunda maruz kalınabilecek arsenik, nikel, cıva, krom gibi ağır metallerin azalmış akciğer fonksiyonu ve ilerleyen dönemde KOAH gelişimi ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Bununla birlikte iş ortamı; hem kişinin sigara içiciğini etkilemekte, hem de tütün dumanına ikinci el maruziyet oluşturabilmesi nedeni ile KOAH riskini arttırmaktadır. Öte yandan her birey aynı oranda etkene maruz kalmadığı gibi, yaşamının farklı dönemlerinde farklı etkenlere de maruz kalabileceğinden aslında hastalık gelişimini ön görmek kompleks bir süreçtir. Kişilerin tüm yaşamları boyunca tüm bu etkenlere nasıl ve ne dozda maruz kaldıkları ile, genomik yapı gibi bireysel faktörlerin etkileşiminin hastalık oluşumuna nasıl yol açtığının yeni gündeme gelmeye başlayan ekspozom yaklaşımı sayesinde daha iyi açıklanabileceği öngörülmektedir.
Dünya KOAH Günü, bireyleri KOAH'ın nedenleri ve risk faktörleri hakkında bilgilendirmek ve akciğer sağlıklarını korumaya teşvik etmek için bir fırsat sunmaktadır. Etkinliklerin bu yılki teması GOLD tarafından akciğer fonksiyonu ölçümünün önemine vurgu yapmak için ‘Akciğer Fonksiyonunuzu Bilin’ olarak belirlenmiştir. ‘Akciğer fonksiyonu, yalnızca akciğer sağlığının bir göstergesi değil, aynı zamanda genel sağlığımızın da bir göstergesidir.‘ Çalışanların periyodik olarak akciğer fonksiyonlarının takibi, hem çalışanların sağlığını korumak hem de maruziyetlerin uzun vadeli etkilerini tespit etmek açısından önem taşımaktadır.
KOAH’ın erken teşhisi ve tedavi yöntemleri konusunda toplumun bilgilendirilmesi, sağlıklı yaşam alışkanlıklarının teşvik edilmesi, risk faktörlerinin erken tespit edilerek erken müdahalenin sağlanması KOAH ile mücadelede kritik bir rol oynamaktadır. Bu nedenle, Dünya KOAH Günü, hastalığın ciddiyetini anlatmak ve toplumda daha sağlıklı bir gelecek için adımlar atmak adına büyük bir önem taşımaktadır.