Dünya KOAH Günü Basın Bildirisi..Sağlıklı Nefes , Sağlıklı Dünya...

Obstrüktif Akciğer Hastalıkları Küresel Girişimi (Global Initiative of Obstructive Lung Diseases – GOLD) önderliğinde 2002 yılından bu yana her yıl Kasım ayında Dünya genelinde Dünya KOAH Günü etkinlikleri düzenlenmektedir.  Bu senenin teması, “Sağlıklı Akciğerler: Daha Önemli Olmamıştı” olarak belirlenmiştir.

KOAH, dünya çapında kadın ve erkekleri etkileyen yaygın, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir kronik akciğer hastalığıdır. Akciğerlerin havayollarındaki değişiklikler ve daralma, akciğere giren ve çıkan hava akımının kısıtlanmasına yol açar. Akciğer dokusunun tahrip olması, hava yollarını tıkayan balgam ve iltihap gelişimi uzun zamana yayılarak KOAH gelişimine neden olur. Belirtileri ise; nefes darlığı ya da nefeste zorlanma, uzun süren öksürük ve balgam, bazen göğüsten gelen hırıltı sesleri, çarpıntı, halsizlik sayılabilir.

Tüm dünyada tahmini 200-300 milyon insan KOAH tanısı ile yaşamaktadır. Türkiye’de ise 5 milyon KOAH hastası olduğu tahmin edilmektedir ancak tanı konulmadan yaşayan birçok hasta olduğu da unutulmamalıdır.  Dünya Sağlık Örgütü, 2019’da KOAH’ı ölüm nedenleri arasında 3. Olarak belirlemiştir.  3,23 milyon ölümün KOAH’a bağlı olduğunu da belirtmek gerekmektedir. Ölümlerin yüzde 80’ninin orta ve düşük gelirli ülkelerde olduğu saptanmıştır.

KOAH tanımında da yer aldığı gibi önlenebilir bir hastalıktır. En önemli nedeni ise tütün ve tütün ürünlerinin kullanımıdır. Genelde 60 yaşından sonra ortaya çıkan bu hastalık tütün ve tütün ürünlerinin kullanımının daha genç yaşlara hatta çocuk yaşlara kadar düşmesi sebebi ile şimdilerde 40 yaşından sonra görülmeye başlamıştır. Tütün ve tütün ürünlerinin bıraktırılması ise erken dönemde KOAH hastalığını önleyebilir. Konu sadece sigaradan ibaret değildir, nargile ve evlerde elde sarılan sigara gibi diğer tütün ürünlerinin de aynı şekilde zararlı olduğu bilinmekte, yeni çıkan elektronik sigaraların dumanının da zararlı olduğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır.

Sigara içen 40 yaş üzeri bireylerde uzun süren öksürük, balgam ve nefeste zorlanma şikayetleri olduğunda KOAH’tan şüphe edilerek ve solunum fonksiyon testi yaptırılmaktadır. SFT, uygun özgeçmiş ve şikayetler için tanı koymamızı sağlamaktadır. Bir kişide KOAH saptandıktan sonra sigara kullanıyorsa bırakılması için girişimlere başlanmalı, düzenli egzersiz yapılması ve zatürre ve grip aşılarının yaptırılması teşvik edilmelidir. Kişinin SFT değerlerine göre ise, inhaler ilaçlar denilen havayolu ile alınan ilaçlar başlanabilir. Bu ilaçlar şikayetleri azaltarak atakları önlemektedir.

KOAH hastaları, COVID-19 salgınından kötü etkilenebilmektedir. Bu etkileri minimale indirmek için öncelikle mesafe kurallarına riayet etmeli, maske kullanmayı ihmal etmemeli, hijyen kurallarına dikkat etmelidirler. Ev ziyaretlerini minimuma indirerek, şüpheli kişilerle aynı ortamı paylaşmamaları gerekmektedir. Ayrıca, KOAH tedavilerinin düzenli kullanımına devam edilmesini ve aşılarını da aksatmamalarını önermekteyiz.

Dünya Sağlık Örgütü ve T.C. Sağlık Bakanlığı, 65 yaş ve üzeri kişilere, KOAH dahil olmak üzere kronik akciğer hastalığı olanlara ve toplum hizmeti veren kişilere grip aşısı olmalarını önermektedir. KOAH hastalarının grip olması; şikayetlerinde artışa, KOAH ataklara ve zatürreye neden olabilmektedir. Korunmanın en iyi yolu ise grip aşısıdır. Yılda bir kez grip aşısı olmalarını önermekteyiz. Kronik akciğer hastalığı olan hastalar COVID-19 salgınında daha fazla risk altında kabul edilmektedir. KOAH’lı hastalarımız bu hastalığa yakalandıklarında solunum sorunlarının artması ve olası komplikasyonlar için daha fazla risk altında olabilir. Bu nedenle KOAH hastalarımızın COVID-19 aşısı olmalarını da önermekteyiz.

Son olarak şunu belirtmek isteriz ki, tüm dünya COVID-19 salgını ile gördü ki, akciğerlerimiz hastalandığında tüm vücudumuzun direnci düşmektedir. Viral bir hastalığın pençesinden kurtulmak hem onlarca cana hem de yıllara mal olmaktadır. Akciğerlerine iyi bakanlar, sağlıklı akciğerleri olanlar hastalıktan daha kolay kurtulurken, akciğer hastalığı olanlarsa hastalıktan daha ağır etkilenmekteler. Daha tam anlamıyla bu salgından kurtulamamışken gelecekte başka viral hastalıklarla karşılaşmamız söz konusu olabilir. Bu nedenle gelecekte akciğer sağlığı çok daha önem kazanmıştır. Koruyucu önlemleri hem ülkemizde hem de dünya çapında yaygınlaştırılması gerekmektedir.

TÜSAD KOAH Çalışma Grubu adına

Prof. Dr. Arzu Mirici

        

Bu yıl Dünya KOAH Günü'nün teması GOLD (Global Initiative of Obstructive Lung Disease) tarafından Sağlıklı Akciğerler: Daha Önemli Olmamıştı olarak belirlendi.

TÜSAD olarak, ülkemizde KOAH farkındalığını artırmak için uluslararası mesajı ve afişi Türkçeleştirerek, iletişim faaliyetlerimize dahil ettik.