Dünya Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı Basın Bildirisi

DÜNYA AKCİĞER KANSERİ FARKINDALIK AYI BASIN AÇIKLAMASI 11 Kasım 2019

Ülkemizde görülen akciğer kanserlerinin
yüzde 90’I sigara kullanımına bağlı

Akciğer kanseri ülkemizde ve dünyada ciddi bir sağlık problemidir. Zira, kanser tipleri arasında en sık görülen ve kansere bağlı ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer alır. Sağlık Bakanlığı verilerine göre; akciğer kanseri, erkeklerde en sık; kadınlarda ise beşinci sıklıkta görülen kanser türüdür. Kansere bağlı ölümler içerisinde akciğer kanseri yılda 1.76 milyon ölüm ile tüm dünyada ilk sıradadır. Türkiye’de yaklaşık 50 bin akciğer kanseri hastası olduğu bilinmektedir.

Sigara başta olmak üzere, tütün ve tütün ürünleri kullanımı akciğer kanserinde en önemli risk faktörüdür. Bu nedenle, bu ürünleri kullanan bireyler en önemli risk grubunu oluştururlar.  Yapılan araştırmalar, ülkemizde görülen akciğer kanserlerinin yüzde 90’ının sigara kullanımına bağlı olarak meydana geldiğini göstermektedir. Hiç sigara içmemiş olanlara veya sigara içmeyi bırakanlara kıyasla sigara kullanmaya devam edenlerde akciğer kanseri görülme oranı daha yüksektir. Tütün kullanımının yanı sıra pasif içicilik dediğimiz sigara dumanına maruz kalma, genetik faktörler, radon gazı, asbest, çevresel toksinler, silika ve ağır metal maruziyetleri, hava kirliliği gibi çevresel ve mesleki risk faktörleri de akciğer kanserine neden olan diğer etmenlerdir. Dolayısıyla, bu faktörlere maruz kalan kişiler değişen oranlarda akciğer kanser riski taşımaktadır.

Akciğer kanseri için erken tanı çok önemlidir.  Akciğer kanserinin erken teşhis edilmesi, tedavide başarıyı artıran ve hastalıktan kaynaklı ölüm oranlarını azaltan önemli bir faktördür. Erken evrede tanı alan akciğer kanseri hastalarında sağ kalım oranları yüzde 70’lerin üzerinde gerçekleşmektedir. Erken tanı için belirtiler konusunda bireylerin duyarlı olması, bazı belirtilerin ortaya çıkması durumunda hekime başvurulması önemlidir. Ancak akciğer kanserine sebep olan tütün ve diğer kanserojen maddelerden uzak durulması çok daha önemlidir. Israrla, akciğer kanserinin önlenebilir bir kanser türü olduğunu söylemek isteriz. Sigaraya hiç başlamamak veya hangi dönemde olursa olsun sigarayı bırakmak akciğer kanseri riskini en aza indirmek konusunda çok önemlidir. Bu arada sigara içimine bağlanan şikayetler, akciğer kanserinin tespitini geciktirebilmektedir. Bireyler öksürük, hırıltılı nefes gibi şikayetlerini sigaraya bağlayarak normalleştirmekte ve hekime başvurmakta gecikebilmektedir.

Tütün ve tütün ürünlerini aktif kullanmak ve tütün dumanına dolaylı olarak maruz kalmak (pasif içicilik) akciğer kanserinin kanıtlanmış en büyük sebebidir. Türkiye’de görülen akciğer kanserlerinin yüzde 90’ının ortaya çıkış nedeni, tütün kullanımıdır. Hiç sigara içmeyenler veya sigara içmeyi bırakmış olanlara göre, hala sigara içen kişilerde yeni akciğer kanseri vakası görülme oranının daha yüksek olduğu unutulmamalıdır. Yani, akciğer kanseri gelişme riski hiç sigara içmeyen ya da sigarayı bırakan kişilerde azalmaktadır. Ayrıca, sigarayı bıraktıktan 10 yıl sonra, akciğer kanseri riskinin yüzde 50 oranında azaldığı görülmektedir. Özellikle vurgulamak isterim ki, akciğer kanserini önlemenin en etkin yolu, tütün kullanımının azaltılması ya da sonlandırılmasıdır. Günümüzde, değişik yöntemlerle özendirilen ve gittikçe artan nargile tüketimi özellikle gençlerimiz için büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Elektronik sigara endüstrinin bir kandırmacasıdır ve ciddi tehlike içermektedir. Bu nedenle tütün ve tüm tütün ürünlerinin kapalı veya açık alanlarda kullanımını veya kullanımının özendirilmesi engellenmelidir.
Sağlıklı bir akciğer ile geçirilecek hayat, her bireyin hakkıdır.

Prof. Dr. Ufuk Yılmaz
TÜSAD Akciğer Kanseri Çalışma Grubu Başkanı