Tükenmeyen Nefesle

ENG

17 Ekim 2009

Küresel İklim Değişikliği Ve Etkileri

Günümüzde nüfusun artışı, endüstrileşme ve modern ulaşım sistemlerinin hızla ilerlemesi, giderek artan tüketicilik ve küresel dünya ekonomisinin ortaya çıkması çevreyi çok değişik biçimlerde etkilemektedir. Bütün bu etkinlikler sera gazlarının (karbondioksit, metan, azot oksitler, florlu bileşikler) atmosferde birikmesi, küresel ısınma ve iklim değişiklikleri ile sonuçlanmaktadır. Stratosferdeki ozon tabakasının incelmesi de iklim değişikliği ile yakından ilgilidir. Uluslararası iklim Değişikliği Panel'inin (IPCC) verilerine göre iklim değişikliğinin en önemli nedeni insan etkinlikleridir.

Çevre konusunda toplumsal duyarlılığı artırmak amacıyla yapılan çalışmalara destek veren TÜSAD, geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi SOLUNUM 2009'da “Küresel iklim Değişikliği ve Akciğer Sağlığı” konusunu ele aldı. Küresel ısınma konusuna dikkat çekmek amacıyla, bu yılki kongrede “Küresel iklim Değişiklikleri” konusunda bazı aktiviteler gerçekleştirildi. WWF (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) Türkiye ile birlikte planlanan etkinliklerle, küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliğinin etkileri ve bunları engellemek için kişilerin neler yapmaları gerektiği katılımcılarla paylaşılaşıldı. SOLUNUM 2009'un açılış konferanslarından biri de küresel iklim değişikliğine ayrıldı. Açılış töreninin ardından WWF- Türkiye Genel Müdürü Filiz Demirayak “Küresel iklim Değişiklikleri” konulu bir konferans vererek, dünyanın, ekonomik krizin yanısıra bir ekolojik kriz yaşadığına dikkat çekti. Demirayak konuşmasında “Bugün yaşanan ekonomik krizin finansal bir çatlakla ortaya çıkması, kapasitesini yüzde otuz aştığımız gezegenimizin doğal kaynaklarının içinde bulunduğu 'ekolojik kredi çatlağı'yla trajik bir paralellik gösteriyor” dedi. “Küresel iklim krizi de küresel ekonomik maliyetleriyle ele alındığında, gezegenimizin sunduğu imkanların ötesinde bir yaşam şekli kurmamızın bir sonucudur” diye sözlerini sürdüren Demirayak, “WWF'nin Yaşayan Gezegen Endeksi'nde (2008); insanın gezegen üzerindeki talebini ifade eden ekolojik ayak izi ölçümlerine göre, 2005 yılında kişi başına düşen ekolojik ayak izinin 2,5 global hektar olduğu belirtilmiştir. Arz tarafında ise, kişi başına 2,1 global hektar düşmektedir. Ülke ölçeğinde ise, yüksek gelirli ülkeler, 6,4, orta gelirli ülkeler 2,2, düşük gelirli ülkeler ise 1,0 gobal hektar ayak izine sahiptir. Türkiye 2,7 global hektar ekolojik iziyle dünya ortalamasının üzerindedir. Sonuç olarak, dünya ölçeğinde 2005 yılında talep arzdan %30 daha fazladır. Bu gerçek, tıpkı dev boyutlardaki finansal borç yükünün altına girmemiz gibi, büyük bir ekolojik borçla başetmek zorunda olduğumuzu işaret eder” şeklinde konuştu.

Devrilme Noktasına Yaklaştık

Gezegenimizin, bir kez ötesine geçildiğinde geri dönüşü çok zor olan, tüm ekosistemleri yeni bir konuma sürükleyen “devrilme noktalarına” yaklaşmış olduğunun altını önemle çizen Filiz Demirayak, “Bu devrilme noktaları, küresel iklimi yeni ve daha kırılgan bir konuma getirecek, Grönland ve Antartika'daki buzulların dengesini bozarak birkaç metrelik deniz seviyesi artışına neden olacaktır. Daha ılık bir iklim, erimekte olan kutuplardaki buz tabakasından milyarlarca ton metan gazı çıkışına; ormanların daha fazla kuraklığa, böcek zararlılarına ve yangınlara maruz kalması sonucu bu alanlardan daha fazla karbondioksit çıkışına neden olarak iklimin daha hızlı değişmesine yol açacaktır. Bu sürecin en sonunda, okyanuslardaki doğal döngü sisteminin de devreden çıkacağı öngörülmektedir” diye konuştu.

Akciğer Sağlığı Sorunları Artabilir

SOLUNUM 2009'da “Küresel iklim Değişikliğinin Neden Olduğu Sağlık Sorunları ve Akciğer” konulu bir konferans veren Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD'dan Doç. Dr. Songül Acar Vaizoğlu küresel iklim değişikliğinin doğrudan veya dolaylı olarak insan sağlığını etkilemekte olduğuna dikkat çekerek, “iklim değişiklinin solunum sistemine etkileri konusunda henüz çalışmalar oldukça yetersizdir. Ancak bu konuda çalışan araştırmacılar halen solunum sistemi hastalığı olan kişilerin iklim değişikliğinden çok daha fazla etkileneceğini tahmin etmektedirler” dedi.
Prof. Dr. Vaizoğlu sözlerini şöyle sürdürdü:

“Yaz aylarında, sıcak hava dalgalarına bağlı hastalık ve ölümler görülmeye başlanmıştır. Ölenler çoğunlukla kalp-damar hastalıkları ve solunum sistemi hastalıkları olanlardır. Sıcak hava dalgaları sırasında bazı hava kirleticilerinin özelikle ozonun artışına bağlı olarak astımlı hastaların akut alevlenmelerle hastane başvurularının arttığı da belirlenmiştir. Çok yaşlılar, sağlık sorunları olanlar ve çocuklar en çok etkilenen gruplardır. Küresel ısınmaya bağlı olarak aşırı hava olaylarının şiddetinde ve sıklığında da (kuraklık, sel, fırtına, tayfun, yangınlar gibi) artış olduğu belirlenmiştir. Bu tür aşırı hava olayları sırasında yaralanmaların, hastalıkların ve ölümlerin artması beklenmektedir. Özellikle aşırı yağışlar ve sellerden sonra solunum sistemi enfeksiyonlarında artış olduğu bilinmektedir.”