Solunum Dergisinden Eurasian Journal of Pulmonology’e

1970 yılında kurulmuş olan T Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) süreli yayın organı olan SOLUNUM dergisinin birinci sayısı, 7-9 Ekim 1976 tarihinde Manavgat’ta yapılmış olan 5. Ulusal Kongre panel ve serbest bildiri konuşmalarından oluşturuldu. Kongre sadece iki panel ve 12 serbest bildiri ile gerçekleştirildi. İlk sayının yayın sorumluluğunu Prof.Dr. Nuran Gökhan üstlendi.

Takip eden yıllarda dergi yılda bir kez ve sadece ulusal kongre konuşmalarını içerir biçimde yayınlanmaya devam etti. Bu yıllarda sponsorsuz olarak bir derginin çıkarılması çok zorluklar içeriyordu. Bu nedenle derginin basımı Nazım Terzioğlu Matematik Araştırma Enstitüsü Baskı Atölyesi’nde ücretsiz olarak gerçekleştirildi. TÜSAD’ın ilk kurucu başkanı olan Prof.Dr. Meliha Terzioğlu’nun eşi Prof. Dr. Nazım Terzioğlu ülkemizin önemli matematikçi bilim insanlarından olup Karadeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi kurucu rektörlük görevini üstlenmiştir.

Son sene asistanı olduğum 1985 yılında ilk katıldığım SOLUNUM kongresi 8-12 Eylül tarihlerinde 10. TÜSAD Solunum Kongresi olarak gerçekleştirilen Trabzon kongresiydi. Kongre toplantıları tek salonda olmak üzere üniversitenin küçük bir dershanesinde yapıldı. Katılımcı sayısı otuz civarındaydı. Bu kongreye ait 10 sayılı SOLUNUM dergisi üç panel, bir konferans ve 31 serbest bildiri konuşmalarının tam metinlerinden oluşturuldu. Benim için özel bir önemi olan bu kongreye ait derginin içindekiler bölümünü de sizler ile paylaşmak istedim.

Şu anda kıdemli öğretim üyeleri olan ve TÜSAD ile Türk Toraks Derneği’nin yönetim kadrolarında çalışmış bulunan çok sayıda hocamızın kongrede asistan veya uzman olarak serbest bildiri sunumları olmuştu. Bu kongreden sonra TÜSAD Ulusal Kongrelerine bildiri ile katılmak akademik hayatımın en önemli hedeflerinden birisi olmuştu. “Havayollarının Nonadrenerjik Nonkolinerjik İnnervasyonu” başlıklı ilk panel konuşmamı doçentliğimin ilk yılı olan 1989 kongresinde yapmıştım. Bu konuşmaya hazırlık sürecim ile paneldeki heyecanımın tüm detaylarını hala çok net olarak hatırlıyorum.

SOLUNUM dergisi 2000 yılına kadar ulusal kongrelerin panel, konferans ve serbest bildirilerinin yer aldığı sayılar olarak basıldı. Her sayıda editörler listesi değişiyordu. Bu tarihten itibaren dergi yıl içinde üç sayı olmak üzere düzenli yayınlanan hakemli dergi formatına dönüştü. Bu dönüşüm ile birlikte derginin dış kapak formatı da değiştirildi. 2000 ile 2002 yılları arasında editörlük görevini Prof.Dr. Nurhayat Yıldırım, daha sonra 2006 yılına kadar Prof.Dr. Mustafa Yaman üstlendi. Bu dönem boyunca yazılar bir matbaada basılıyor ve bu nedenle yazıların tüm edit işlemleri editörler tarafından yapılıyordu. Yazıların redaksiyonu ile görevli olan Prof.Dr. Salih Serdar Erturan hocamızın çok büyük emekleri olduğunu burada minnet duygularım ile ayrıca belirtmek istiyorum. SOLUNUM Dergisi Editörlük görevimi üstlendiğim 2006-2011 yıllarında derginin editörler kurulunu yeniden oluşturarak profesyonel bir yayınevi ile çalışmaya başladık.

Bu dönemde derginin kapak ve iç dizaynı değiştirilerek yazım kuralları yenilendi. Ayrıca elektronik ortamda “peer review” modeline geçildi ve böylece dergi tamamen modernize edilmiş oldu. Sonraki aşamada ise dizin sistemlerine başvurularımız gerçekleştirildi. Yazıların redaksiyonu yayınevinin profesyonel desteği ile yapıldı ve editörler olarak bizler sadece baskı öncesi son kontrollerini gerçekleştirdik. Derginin modernize edilmesi dergiye yazı akışını hızlandırdı ve dolayısıyla dergi sayfa sayısında artışa gidildi. Yine bu dönemde üç periyodik sayı dışında dördüncü sayı olarak TÜSAD ulusal kongreleri için özel sayı basımları yapıldı.

TÜSAD Merkez Yönetim Kurulu Başkanlığı görevine seçilmem sonrasında iş yükümün çok artması nedeniyle editörlük görevimden ayrılma kararı aldım. Merkez Yönetim Kurulu kararı ile 2011 yılı ikinci sayısından itibaren editörlük görevini Doç. Dr. Benan Çağlayan üstlendi. Derginin ulusal editörler kurulu, hakem listesi genişletildi ve ilgilendikleri alanda çok iyi tanınan 27 bilim insanından oluşan uluslararası editörler kurulu oluşturuldu. Derginin eISSN numarası alındı ve akademik yükseltme sınavlarına girecek meslektaşlarımız için önemli olan, yayına kabul edilen makalelere Digital Object Identifier (DOI) numarası verme işlemi başlatıldı. Böylece makalelerin, dergi basılmadan önce web sayfasından Ahead Of Print formatında yayınlanması olanağı yaratıldı.

1976 yılında yayınlanmaya başlayan SOLUNUM Dergisi, her geçen yılda kendini geliştirerek nitelikli bilimsel bir dergi haline geldi. Bilimsel yayıncılıkta ortaya çıkan gelişmelerde gelinen noktada SOLUNUM Dergisi yayın kurulu ve TÜSAD Merkez Yönetim Kurulu radikal bazı değişikliklerin yapılmasının gerekli olduğuna karar verdi. 2014 yılında uluslararası kabul edilebilirlik şansının artırılması amacı ve bulunduğumuz coğrafi bölgeyi vurgulayacak bir isime geçme kararıyla birlikte dergi ismi “EURASIAN JOURNAL OF PULMONOLOGY” olarak belirlendi ve böylece İngilizce dergimizin yayın dili oldu. Derginin kapak ve iç dizaynı tamamen değiştirilerek yazım kuralları yenilendi. Türkçe gönderilen makalelerin İngilizce çevirileri derneğimizin destekleri ile gerçekleştirilmeye başlandı. Derginin web sayfasında makaleler İngilizce versiyonları yanı sıra Türkçe olarak da yayınlanmaya başlandı. Bu dönemde hakem değerlendirme süreçleri çok kısaltıldı. Tüm bu süreçlerin hayata geçirilmesinde çok büyük emekleri olan başta Doç.Dr. Benan Çağlayan olmak üzere tüm editörler kuruluna TÜSAD üyeleri ve göğüs hastalıkları ile yakın disiplinler adına teşekkür etmek istiyorum.,

Derginin yer aldığı indeksler; TÜBİTAK Ulakbim, Türkiye Atıf Dizini, Index Copernicus, EBSCO, CINAHL, Proquest, DOAJ ve HINARI. 2015 yılında Thompson Reuters'ın Web Of Science indeksine alındı. Ayrıca SCI’nin öncüsü olan ve yine Thompson Reuters'in indeksi olan ESCI'ye kabul edildik. Derginin çok sayıda indekse girmiş olması ve İngilizce makale kabul etmesi dergiye gelen makalelerin niteliğini ve sayısını artırdı. Gelinen bu noktada Pubmed Central başvurusu yapıldı ve böylece hedefimiz olan SCI kapsamında yer almaya çok yakınlaştık. Alanımızda SCI kapsamına giren dergi sayısının artacak olması ancak sizlerin SCI’ye çok yaklaşmış dergilere yayınlarınızı göndererek destek vermeniz ile mümkün olacaktır.

Dr.Mecit Süerdem