2025 Verem Haftası Basın Bildirisi

78. VEREM EĞİTİM VE FARKINDALIK HAFTASI BASIN AÇIKLAMASI
(5-11 Ocak 2025)

Verem (Tüberküloz) hala önemli bir halk sağlığı sorunudur
Hedefimiz: Veremsiz Türkiye

Ülkemizde 1947 yılından beri her yıl ocak ayının ilk pazar günü ile başlayan haftada, toplumun tüberküloz (verem) hastalığı hakkında bilgilendirilmesi ve kamuoyunun dikkatinin çekilmesi amacıyla “Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası” etkinlikleri düzenlenmektedir.

Tüberküloz, ‘Mycobacterium tuberculosis’ isimli bir mikrobun oluşturduğu enfeksiyon hastalığıdır. Önlenebilir ve genellikle tedavi edilebilir bir hastalık olmasına rağmen Dünya Sağlık Örgütünün 2024 yılı raporuna göre, 2023 yılında tüm dünyada yaklaşık 10,8 milyon insanın verem hastalığına yakalandığı ve toplam 1,25 milyon kişinin de veremden öldüğü tahmin edilmektedir. Ülkemizde de 2023 yılı verisi olarak yaklaşık 10 bin verem hastası olduğu bildirilmektedir.

Tüberküloz, en çok akciğerlerde olmak üzere vücudumuzdaki tüm organlarda hastalık yapabilir. Eğer tedavi edilmezse, etkilenen organlarda ağır tahribat yaparak bu organların çalışmasını bozar sakatlıklara ve ölüme neden olabilir. Tüberküloz mikrobunun kaynağı, tedavi görmemiş aktif akciğer veya gırtlak veremi olan hastalardır. Bu hastaların öksürmesi, hapşırması, konuşması ile mikroplar havaya saçılır. Sağlıklı kişilerde havaya saçılmış bu mikropları nefesleriyle alırlar. Bulaşma için genellikle verem hastası bir kişi ile uzun süre birlikte yaşamak gereklidir. En çok hastanın aynı evde yaşadığı kişiler ve yakın çalışma arkadaşlarına bulaşma olmaktadır. Çatal, kaşık, tabak, bardak, giysi gibi eşyalarla bulaşma olmaz.

Eğer bir kişide iki-üç haftadan uzun süren öksürük, balgam çıkarma, kan tükürme, ateş yüksekliği, gece terlemesi, kilo kaybı şikayetlerinin bir veya birkaçı varsa ve verem hastası ile uzun süreli temasta tarif ediyorsa mutlaka verem hastalığı açısından araştırılmak üzere göğüs hastalıkları uzmanına veya verem savaş dispanserine başvurmalıdır. Akciğer grafisi ve balgam incelemesi yapılarak hastalığın tanısı konabilmektedir. Tanı alıp tedavi başlanan hastaların bulaştırıcılığı hızla azalmaktadır. Bu nedenle erken tanı konulması ve tedavinin başarıyla tamamlanması, hastanın iyileşmesini sağladığı gibi toplumda bulaşmayı da önler. Genellikle altı aylık ilaç tedavisi ile verem hastalığı tamamen iyileşebilmektedir. Ancak ilaç kullanımı tam ve eksiksiz olmalıdır.  Tedavinin eksiksiz olması için de tüm tedavi boyunca hastaların ilaçlarını gözetim altında kullanması (Doğrudan gözetimli tedavi ve video gözetimli tedavi) gerekmektedir.  Ülkemizde tüberküloz tedavisi ücretsizdir. Tedavide kullanılan bütün ilaçlar verem savaşı dispanserlerinden ücretsiz verilir.

Tüberküloz, görülme sıklığı ve etkileri nedeniyle, hala küresel mücadele gerektiren önemli bir halk sağlığı sorunudur. Veremsiz Türkiye hedefine ulaşabilmek için ülkemizde verem mücadelesini kesintisiz sürdürmemiz gerekmektedir. Bunun için tüberküloz kontrolünün temel birimi olan verem savaşı dispanserlerinin desteklenmesi, tedavide gerekli olan ilaçların sorunsuz temin edilebilmesi, tanı olanaklarının geliştirilmesi, gözetimli tedavi uygulamasının kalitesinin daha iyi hale getirilmesi ve toplumun konuyla ilgili farkındalığının artırılması gerekmektedir.

NOT: Tüberküloz ile ilgili sorularınız için TÜSAD çalışma grubu tarafından hazırlanan linkteki 'Verem (Tüberküloz) hastalığını tanımak; Sorular ve Cevaplar' yazısını inceleyebilirsiniz.

https://solunum.org.tr/TusadData/Bookcase/Tuberkuloz_10012024.pdf

TÜSAD Tüberküloz Çalışma Grubu Adına
Prof. Dr. Mediha Gönenç Ortaköylü